لیزرهای صنعتی دستگاه هایی هستند که از اصل انتشار تحریک شده تابش الکترومغناطیسی برای تولید پرتوهای متمرکز و شدید نور استفاده می کنند. این لیزرها به دلیل دقت، قدرت و تطبیق پذیری کاربردهای گسترده ای در فرآیندهای مختلف صنعتی دارند. در اینجا چند نکته کلیدی در مورد لیزرهای صنعتی وجود دارد:
دسته بندی لیزرهای صنعتی
- لیزرهای دی اکسید کربن (CO2): این لیزرها نور مادون قرمز ساطع می کنند و معمولاً برای برش، حکاکی و جوش موادی مانند فلز، پلاستیک و سرامیک استفاده می شوند.
- لیزرهای فیبر: این لیزرها از فیبرهای نوری برای ارسال پرتو لیزر استفاده می کنند و برای کاربردهای با دقت بالا مانند برش و علامت گذاری مناسب هستند.
- لیزرهای ایتریوم-آلومینیوم-گارنت (YAG): لیزرهای YAG در طیف نزدیک به مادون قرمز ساطع می کنند و برای برش، جوشکاری و حفاری فلزات استفاده می شوند.
- لیزرهای دایود: لیزرهای دایود فشرده و کارآمد هستند و عمدتاً در پردازش مواد، کاربردهای پزشکی و ارتباطات راه دور استفاده می شوند.
- لیزرهای اگزایمر: این لیزرهای فرابنفش در ساخت نیمه هادی ها، تجهیزات پزشکی و تحقیقات علمی استفاده می شود.
کاربردهای لیزر صنعتی
- برش و جوشکاری: لیزرها به طور گسترده برای برش و جوشکاری فلزات، پلاستیک و سایر مواد استفاده می شود. دقت و توانایی آنها در تمرکز بر مناطق کوچک آنها را در تولید و ساخت و ساز ارزشمند می کند.
- علامت گذاری و حکاکی: لیزرهای صنعتی می توانند مواد را برای برندسازی، شناسایی یا اهداف تزئینی علامت گذاری یا حکاکی کنند.
- حفاری و میکرو ماشین کاری: در حفاری دقیق سوراخ های کوچک، ریز ماشینکاری اجزا و ایجاد الگوهای پیچیده استفاده می شود.
- چاپ سه بعدی: تولید افزودنی مبتنی بر لیزر، مانند تف جوشی لیزری انتخابی و استریولیتوگرافی، برای ایجاد اشیاء سه بعدی استفاده می شود.
- کاربردهای پزشکی: لیزرها در جراحی، دندانپزشکی و تشخیص پزشکی به دلیل دقت و قابلیت های کم تهاجمی استفاده می شوند.
- پردازش مواد: لیزرهای صنعتی در اصلاح سطح، عملیات حرارتی و روکش فلزی برای افزایش خواص مواد نقش دارند.
منابع لیزر
- لیزرهای موج پیوسته (CW): یک خروجی ثابت منتشر می کنند، مناسب برای کاربردهایی که نیاز به پرتو ثابت دارند.
- لیزرهای پالسی: انفجارهای کوتاهی از انرژی ساطع می کنند و برای کاربردهایی مانند برش، جوشکاری و فرسایش مواد مناسب می شوند.
- لیزرهای کیو سوئیچ: پالس های با شدت بالا و با مدت زمان کوتاه تولید می کنند و در کاربردهای مختلفی از جمله علامت گذاری لیزری و پردازش مواد استفاده می شوند.
تعمیر و نگهداری لیزر چیست ؟
تعمیرانواع لیزر و نگهداری آن یک جنبه حیاتی برای تضمین طول عمر، قابلیت اطمینان و ایمنی سیستم های لیزر است. تعمیر و نگهداری مناسب به جلوگیری از خرابی کمک می کند، خطر تصادفات را کاهش می دهد و تضمین می کند که سیستم لیزر در عملکرد بهینه خود عمل می کند.
مراحل کلی تعمیر یک لیزر
- نظارت عمومی و تمیزکاری: سیستم لیزر و محیط اطراف آن را تمیز نگه دارید تا از تداخل گرد و غبار، زباله و آلاینده ها با پرتو لیزر یا اجزای سیستم جلوگیری کنید. از مواد تمیز و بدون پرز و ایزوپروپیل الکل یا سایر حلال های مناسب برای تمیز کردن آرام اجزای نوری و آینه ها استفاده کنید.
- تعمیر و نگهداری سیستم خنک کننده لیزری: علاوه خود لیزر، تعمیر قطعات یدکی لیزر هم از خدمات مهمی است که شرکت‌های تعمیر لیزر ارائه می‌دهند. یکی از این قطعات سیسیتم خنک کننده لیزری است. سیستم خنک کننده را به طور منظم بررسی و نگهداری کنید تا مطمئن شوید که لوله یا دیود لیزر در محدوده دمایی توصیه شده باقی می ماند. مایع خنک کننده را به طور مرتب تعویض کنید و مطمئن شوید که ترکیب و دمای مناسبی دارد.
- تراز مسیر پرتو: به طور دوره ای هم ترازی مسیر پرتو لیزر را بررسی و تنظیم کنید تا مطمئن شوید که پرتو مسیر مورد نظر را دنبال می کند و تمرکز خود را حفظ می کند.
- تعویض گاز یا دیود: در لیزرهای گازی، گاز را در صورت نیاز بررسی و تعویض کنید تا شرایط عملیاتی مورد نظر حفظ شود. برای لیزرهای دایود، عمر دیود را کنترل کنید و زمانی که به پایان عمر مورد انتظارشان نزدیک شد، آنها را تعویض کنید.
- بازرسی قطعات نوری: اجزای نوری مانند لنزها، آینه‌ها و اپتیک‌های تخلیه پرتو را از نظر آسیب یا آلودگی بررسی کنید. برای حفظ کیفیت پرتو، اپتیک های آسیب دیده یا آلوده را تعویض یا تمیز کنید.
- تعمیر و نگهداری سیستم برق: به طور منظم اتصالات و اجزای الکتریکی مانند منابع تغذیه، سیم کشی و سیستم های کنترل را بازرسی و تمیز کنید. اطمینان حاصل کنید که منابع تغذیه و قطعات الکتریکی مطابق با مشخصات کار می کنند.
- حمل و نقل گاز و مواد شیمیایی: اگر سیستم لیزر از گاز یا مواد شیمیایی استفاده می‌کند، با احتیاط از آنها استفاده کنید و دستورالعمل‌های ایمنی را برای نگهداری، جابجایی و دفع دنبال کنید.
- اقدامات ایمنی: بررسی های ایمنی را به طور منظم انجام دهید تا مطمئن شوید که قفل های ایمنی، محفظه ها و سیستم های ایمنی لیزری به درستی کار می کنند. انجام ممیزی ایمنی لیزر سالانه یا شش ماهه برای اطمینان از رعایت مقررات ایمنی.
- آموزش کاربر: اطمینان حاصل کنید که پرسنلی که سیستم لیزر را اداره می کنند به اندازه کافی در مورد ایمنی لیزر و روش های نگهداری مناسب آموزش دیده اند.
- گزارش و مستندات: یک گزارش تعمیر و نگهداری دقیق داشته باشید که فعالیت های تعمیر و نگهداری مانند تاریخ ها، وظایف انجام شده و وضعیت سیستم لیزر را ثبت کند. راهنمای کاربر و خدمات را برای مرجع حفظ کنید.
- برنامه نگهداری پیشگیرانه: بر اساس توصیه های سازنده و الگوهای استفاده خاص از سیستم لیزر، یک برنامه نگهداری پیشگیرانه منظم ایجاد کنید.
- کالیبراسیون و تست: سیستم لیزر را به صورت دوره ای کالیبره کنید و عملکرد آن را با استفاده از تجهیزات تست مناسب آزمایش کنید تا اطمینان حاصل کنید که مشخصات مورد نیاز را برآورده می کند.
- اقدامات اورژانسی: برای محافظت از پرسنل و تجهیزات، روش‌های اضطراری را در صورت نقص، خرابی یا نقض ایمنی ایجاد و ابلاغ کنید.
- خدمات حرفه ای: در برخی موارد، ممکن است لازم باشد برای تعمیر و نگهداری و تعمیرات پیچیده به خدمات حرفه ای و تکنسین های معتبر اعتماد کنید.
- رعایت مقررات: مطابق با مقررات و استانداردهای محلی، ایالتی و فدرال مربوط به استفاده و نگهداری از لیزر، به ویژه در محیط های صنعتی و پزشکی.
تعمیر و نگهداری منظم و فعال برای به حداکثر رساندن طول عمر سیستم های لیزری و تضمین ایمنی پرسنل و تجهیزات ضروری است. هنگام ایجاد یک برنامه تعمیر و نگهداری، با دستورالعمل های سازنده مشورت کنید و الزامات خاص سیستم لیزر خود را در نظر بگیرید. حال به طور خاص به نحوه تعمیر لیزرهای مختلف خواهیم پرداخت.
تعمیر انواع لیزرهای مختلف
نیازهای نگهداری بسته به نوع سیستم لیزر صنعتی و کاربرد خاص آن می تواند متفاوت باشد. در اینجا مروری بر ملاحظات نگهداری برای انواع مختلف لیزرهای صنعتی است:
تعمیر لیزر کربن دی اکسید
- تمیز کردن: به طور منظم اپتیک، آینه و عدسی را تمیز کنید تا آلاینده ها را از بین ببرید، که می تواند بر کیفیت پرتو تأثیر بگذارد.
- پر کردن مجدد گاز: لیزرهای CO2 برای حفظ بازده عملیاتی خود، معمولاً هر دو سال یکبار نیاز به پر کردن مجدد گاز دارند.
- سیستم خنک کننده: سیستم خنک کننده را حفظ کنید و اطمینان حاصل کنید که گردش آب یا گاز در محدوده دمایی مشخص شده باقی می ماند.
- تراز پرتو: مسیر پرتو را بررسی و تنظیم کنید تا مطمئن شوید که مسیر مورد نظر را دنبال می کند.
- جابجایی گاز: با رعایت دستورالعمل‌های ایمنی برای جابجایی گاز، منبع گاز CO2 را با احتیاط نگهداری و ذخیره کنید.
تعمیر لیزر فایبر-Fiber
لیزر فایبر یکی از لیزرهایی است که در ایران کاربردهای صنعتی زیادی دارد. از این رو آشنایی با تعمیر لیزر فایبر بسیار مهم و حیااتی است که به مراحل آن به طور مختصر خواهیم پرداخت.
- تمیز کردن: اجزای فیبر نوری و لنزها را تمیز کنید تا گرد و غبار و زباله ها را پاک کنید.
- سیستم خنک کننده: سیستم خنک کننده را برای جلوگیری از گرمای بیش از حد، که می تواند به دیودهای لیزر آسیب برساند، حفظ کنید.
- تعویض دیود: طول عمر دیود را کنترل کرده و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.
- بازرسی فیبر نوری: به طور دوره ای کابل های فیبر نوری را از نظر آسیب بررسی کنید و بخش های آسیب دیده را جایگزین کنید.
تعمیر لیزرهای ایتریوم-آلومینیوم-گارنت (YAG)
- تعویض لامپ: لیزرهای YAG از لامپ های فلاش استفاده می کنند که طول عمر محدودی دارند. در صورت نیاز آنها را جایگزین کنید.
- نگهداری کریستال: برای اطمینان از کیفیت پرتو، وضعیت کریستال YAG را بررسی و حفظ کنید.
- سیستم خنک کننده: سیستم خنک کننده را در وضعیت مناسبی نگه دارید تا از گرم شدن بیش از حد کریستال جلوگیری کنید.
- تراز پرتو: به طور منظم پرتو لیزر را تراز کنید تا مسیر و تمرکز خود را حفظ کنید.
تعمیر لیزر دیودی
- تمیز کردن: لنز دیود و اپتیک های شکل دهنده پرتو را تمیز کنید.
- تعویض دیود: طول عمر دیود را کنترل کرده و در صورت لزوم آن را تعویض کنید.
- سیستم الکتریکی: قطعات الکتریکی را بازرسی و تمیز کنید و مطمئن شوید که در پارامترهای مشخص شده باقی می مانند.
تعمیر لیزرهای پالسی
- کالیبراسیون: سیستم لیزر را به صورت دوره ای کالیبره کنید تا مطمئن شوید که معیارهای عملکرد مشخص شده را برآورده می کند.
- اینترلاک های ایمنی: برای اطمینان از عملکرد ایمن لیزر، اینترلاک های ایمنی را بررسی و نگهداری کنید.
تعمیر لیزرهای پزشکی
- خدمات منظم: لیزرهای پزشکی که در کاربردهای جراحی یا درمانی استفاده می‌شوند معمولاً برای اطمینان از ایمنی و عملکرد نیاز به سرویس منظم دارند.
- کالیبراسیون: لیزرهای پزشکی را برای حفظ دقت و ایمنی آنها کالیبره کنید.
مشورت با دستورالعمل ها و توصیه های سازنده برای روش های نگهداری خاص ضروری است، زیرا ممکن است از یک سیستم لیزری به سیستم دیگر متفاوت باشد. علاوه بر این، هنگام کار با لیزرهای صنعتی، قوانین و اقدامات ایمنی را رعایت کنید و خدمات حرفه ای را برای تعمیرات و نگهداری پیچیده در نظر بگیرید تا از قابلیت اطمینان و ایمنی مداوم تجهیزات لیزر خود اطمینان حاصل کنید. از طرفی کار با یک تیم حرفه‌ای و متخصص در زمینه تعمیر لیزر صنعتی بسیار مهم است. تیم تخصصی لیزر اپتیک پرداز ، یکی از از بهترین و متخصص‌ترین تیم‌های تعمیر لیزر در ایران می‌باشد.
